Việc trang trí mâm ngũ quả ngày Tết là một việc vô cùng quan trọng vì nó thể hiện được lòng thành kính đối với ông và tổ tiên và đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Ngoài ra, mâm ngũ quả đẹp còn thể hiện sự khéo léo, chỉn chu của gia chủ. Vật phải trang trí mâm ngũ quả ngày Tết như thế nào để vừa nhanh, vừa đơn giản, dễ làm nhưng vẫn phải đẹp và chỉn chu nhất? Hãy để Nhadepso gợi ý cho bạn 30 mẫu trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đẹp để đặt ban thờ nhé.
Mâm ngũ quả ngày Tết là gì?
Mâm ngũ quả là chỉ một mâm trái cây với khoảng loại quả khác nhau được bày biện, trang trí cho ngày Tết Nguyên Đán của người dân Việt Nam ta. Mâm ngũ quả thường được gia chủ bày trên bàn thờ tổ tiên để bày tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên.
Những loại trái cây được trang trí trên mâm quả ngày Tết thể hiện ước nguyện của gia chủ thông qua tên gọi và màu sắc cũng như cách sắp xếp chúng trên bàn thờ. Tuy nhiên, ngay nay khi trang trí mâm ngũ quả ngày Tết không còn mang nhiều ý nghĩa trang trí không chỉ mang ý nghĩa tâm linh như phong tục ngày xưa.
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết từng vùng miền trên đất nước Việt Nam
Mâm ngũ quả có nguồn gốc từ đạo Phật đã được nhắc đến trong kinh Vu Lan Bồn (Ullambana Sutra) với hình ảnh “trái cây năm màu”. 5 màu tượng trưng cho “ngũ thiện căn” theo quan niệm của nhà Phật gồm: lòng tin, ý chí kiên trì, ghi nhớ, tâm không loạn và sáng suốt. Vậy nên, các loại quả được đặt trên mâm quả dịp Tết cũng mang nhiều ý nghĩa như:
- Bưởi, dưa hấu: Căng tròn, tươi mát hứa hẹn một năm may mắn.
- Hồng, quýt: Với sắc cam rực rỡ, tượng trưng cho sự may mắn và thành đạt.
- Lê: Ngọt ngào, tượng trưng cho sự thuận lợi, suôn sẻ.
- Lưu: Nhiều hạt với ý nghĩa nhiều con nhiều cháu, vui cửa vui nhà.
- Đào: Thể hiện sự thăng tiến trong cuộc sống và công việc.
- Táo: Mang ý nghĩa giàu sang phú quý.
- Thanh long: Rồng và mây gặp hội.
- Dừa: Có âm tương tự với “vừa” trong tiếng miền Nam có ý nghĩa không thiếu.
- Sung: Mang ý nghĩa sung túc trong mọi mặt như sức khỏe, công việc…
- Đu đủ: Mang đến sự đầy đủ trọn vẹn.
- Xoài: Có âm tương tự với “xài” trong tiếng miền Nam nên có ý nghĩa tiêu xài không thiếu thốn.
Đối với người dân Việt Nam thì con số 5 còn tượng trưng cho mong muốn được ngũ phúc lâm môn:
- Phú: Giàu có, nhiều tiền tài.
- Quý: Phẩm chất sang trọng.
- Thọ: Sống lâu trăm tuổi.
- Khang: Sức khỏe dồi dào.
- Ninh: Cuộc sống bình an, hạnh phúc.
Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Đối với người dân miền Bắc, mâm ngũ quả đẹp, chuẩn thì phải là mâm có đầy đủ các loại quả như: chuối xanh, bưởi, phật thủ, hồng, quất, ớt… với những màu sắc sặc rỡ hài hòa chuẩn Ngũ hành: Kim – trắng, Mộc – xanh, Thủy – đen, Hỏa – đỏ, Thổ – vàng.
- Chuối trong mâm ngũ quả phải được bày theo nải lẻ và là chuối xanh tượng trưng cho sự sum vầy, đầm ấm.
- Bưởi có màu vàng tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý và may mắn. Có một số gia đình sẽ thay bưởi bằng quả phật thủ với tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia đình.
- Quất, hồng, ớt được trang trí xung quanh mâm ngũ quả vì có màu đỏ, vàng – Biểu tượng của sự may mắn và thành đạt.
Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc thường được trưng bày theo kiểu truyền thống tức là đặt nải chuối ở dưới cùng để bao trọn lấy toàn bộ các loại quả còn lại. Ở giữa đặt quả bưởi và các loại quả khác như đào, hồng, quýt, táo sẽ được đặt ở xung quanh, những chỗ trống sẽ được để xen kẽ ớt và quất.
Nhiều người cho rằng việc rửa quả trước khi trang trí sẽ giúp mâm ngũ quả ngày Tết trở nên đẹp hơn. Tuy nhiên. quan điểm này khá sai lầm. Trên thực thế, việc rửa trái cây sẽ làm quả bị héo và thối nhanh nếu có chỗ đọng nước. Vì vậy trước khi trang trí hoa quả ngày Tết bạn chỉ cần dùng khăn hoặc giấy lau sạch quả là được.
Trang trí mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung
Miền Trung là nơi chịu ảnh hưởng từ khí hậu khắc nghiệt nhất so với ba miền. Nơi đây có những mảnh đất cằn cỗi, thiên tai lũ lụt triền miên, ngày Tết thì chuyển sang mùa đông nên các loại quả cũng khó phát triển hơn. Theo quan niệm của người dân miền Trung thì chủ yếu là tấm lòng thành tâm nên khi bày mâm ngũ quả cũng không cần theo quy luật nhất định nào cả mà chỉ cần có gì dùng nấy.
Không kiêng kị cam quýt như miền Nam và cũng không câu nệ ngũ hành như miền Bắc. Qua đó có thể hiện được tính cánh bình dị, giản đơn của người dân miền Trung. Người miền Trung chịu sự giao thoa từ 2 nền văn hóa Nam – Bắc nên mâm ngũ quả vẫn bày biện đủ: chuối, mãng cầu, sung, đu đủ, dừa… Mâm ngũ quả của người miền Trung không cần quá nhiều về số lượng nhưng cần phải gọn gàng và sạch sẽ.
Trang trí mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Trong mâm hoa quả ngày Tết của người dân miền Nam luôn giữ nguyên mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài”. Bao gồm: sung, mãng cầu, đu đủ xanh, xoài và dừa. Ngược lại với người miền Bắc và miền Trung người dân miền Nam không trang trí theo quan niệm ngũ hành.
- Không dùng chuối để cúng vì chuối được phát âm gần giống “chúi” có nghĩa là khó khăn, trắc trở, làm ăn không phất lên được.
- Quả cam cũng không được dùng trong mâm quả vì “quýt làm cam chịu”.
- Quả lê cũng không được dùng vì đồng nghĩa với từ “lê lết”, đổ bể, dễ thất bại.
Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết của người dân miền Nam đơn giản nhất là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước do có hình dáng to, nặng có thể đỡ các loại quả khác rồi sau đó có thể lần lượt bày những loại quả còn lại lên trên.
Hướng dẫn cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, thu hút được nhiều tài lộc và may mắn
1. Hướng dẫn cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đơn giản, dễ làm
Nguyên liệu: 12 quả quýt, 5 quả xoài, 1 quả vú sữa, 1 quả phật thủ, 1 quả thanh long, 1 quả lê, 1 quả táo, 8 quả ớt, quất…
Các bước thực hiện trang trái trái cây ngày Tết:
- Bước 1: Đầu tiên đặt quýt vào giữa đĩa.
- Bước 2: Trên thành đĩa đặt xen kẽ xoài với quýt.
- Bước 3: Đặt thanh long ở chính giữa mâm quả, xung quanh để vú sữa, phật thủ, táo và lê sao cho thanh long có thể đứng vững được ở giữa.
- Bước 4: Cuối cùng đặt ở xen kẽ ớt và quất vào những khoảng trống sao cho đẹp mắt là được.
2. Hướng dẫn cách trang trí hoa quả ngày Tết khi có dưa hấu to ở giữa
Nguyên liệu: 14 quả quýt, 1 quả dưa hấu, 1 quả lê, 1 quả phật thủ, 1 quả táo, 4 quả xoài, 1 quả vú sữa, 10 quả ớt, quất…
Hướng dẫn cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp:
- Bước 1: Đặt dưa hấu vào giữa và đặt quýt xếp ở bên thành đĩa.
- Bước 2: Để giữ vững được dưa hấu ta đặt phật thủ và lê ở bên cạnh, trước sau sẽ để xoài và quýt.
- Bước 3: Bên cạnh quả dưa hấu để táo và vú sữa ở phía trước.
- Bước 4: Trang trí thêm ớt và quất vào những khoảng trống sao cho đẹp mắt.
3. Hướng dẫn cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết khi có nải chuối to ở giữa
Nguyên liệu: 1 nải chuối xanh, 1 quả mãng cầu, 2 quả táo, 1 quả lê, 10 quả quýt, 2 quả vú sữa, 1 quả phật thủ, 1 quả thanh long, 2 quả xoài, ớt, quất…
Các bước trang trí mâm ngũ quả ngày Tết:
- Bước 1: Đặt chuối vào ngay chính giữa đĩa.
- Bước 2: Xung quanh nải chuối thêm vào 1 quả xoài, 2 quả vú sữa và 2 quả táo được sắp xếp đối xứng hai bên ở phía trước.
- Bước 3: Bên cạnh nải chuối đặt mỗi bên 2 quả quýt xếp chồng lên nhau.
- Bước 4: Đặt quả thanh long vào giữa nải chuối, xung quanh sắp xếp quả xoài, phật thủ, lê và xếp thêm những quả quýt ở phía dưới sao cho các loại quả được giữ vững chắc.
- Bước 5: Cuối cùng đặt mãng cầu ở phía sau, trang trí ớt và quất vào những chỗ còn trống sao cho đẹp mắt.
Gợi ý 30+ mẫu trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, độc đáo bày bàn thờ
Một số lưu ý khi trang trí mâm ngũ quả ngày Tết
Không nên hiểu sai ý nghĩa của từng loại quả khi trang trí Tết
Mâm ngũ quả theo thuyết ngũ hành của phương Đông vậy nên khi trang trí hoa quả ngày Tết bạn phải tránh mắc lỗi như chọn các loại trái cây không có ý nghĩa hoặc không đủ 5 màu của ngũ hành.
Bạn có thể tham khảo một số loại trái cây như sau:
- Kim – Trắng: Dưa lê trắng, lê…
- Mộc – Xanh: Dưa hấu, chuối xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, na, sung, dừa…
- Thủy – Đen: Nho đen, vú sữa hoặc những loại quả có màu tối.
- Hỏa – Đỏ: Táo, hồng, dừa lửa, thanh long…
- Thổ – Vàng: Cam, quýt, dưa hấu vàng, dưa lê vàng, xoài chín, phật thủ…
Có nên rửa sạch hoa quả trước khi trang trí mâm quả ngày Tết hay không?
Nhiều người quan niệm rằng trước khi trang trí mâm ngũ quả thì các loại quả phải bóng loáng. Tuy nhiên, điều này sẽ làm cho quả dễ bị héo và nhanh hỏng hơn. Bạn chỉ cần dùng khăn ướt lau sạch vỏ bên ngoài sau đó phết một lớp dầu ăn thật mỏng để tạo được một lớp vỏ bóng loáng cực đẹp.
Hạn chế sử dụng quá 5 loại quả trên mâm ngũ quả ngày Tết
Những năm gần đây xuất hiện thêm nhiều loại quả đa dạng nhưng không thể vì vậy mà chúng ta có thể bày tất cả các loại quả lên mâm được. Bạn cần phải lưu ý rằng mâm ngũ quả chỉ nên bày quả chứ không nên đặt thêm hoa hoặc bất cứ thực phẩm nào khác.
Chia sẻ kinh nghiệm chọn quả bày mâm ngày Tết
Để có được mâm ngũ quả đẹp mắt, có màu sắc tươi mới, để được lâu thì bạn cần phải lựa chọn thật kỹ càng. Hàng hóa có rất nhiều nên cần phải có sự sáng suốt khi mua hàng và đặc biệt nhất là những loại trái cây trang trí Tết.
- Nên chọn quả chín tới để giữ được màu sắc tươi mới và trang trí được lâu.
- Chọn quả chắc tay, không bị dập, trầy xước và còn cuống lá.
- Không nên rửa quả như vậy sẽ làm quả nhanh héo hỏng nếu còn đọng lại nước.
Ngày nay, người dân Việt Nam vẫn luôn giữ gìn được những nét truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta đặc biệt là phong tục thờ cúng ông bà tổ tiên và những mâu ngũ quả ngày Tết. Tuy nhiên có một số cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đã được thay đổi và không còn cứng nhắc như hồi xưa nữa. Ngoài 5 loại quả trong ngũ hành và trừ đi những loại quả kiêng kỵ thì bạn có thể bày thêm bất kỳ loại nào mà mình yêu thích. Hy vọng với những mẫu trang trí trên mà Nhadepso đã chia sẻ phía trên có thể giúp bạn tìm được cho nhà mình mẫu trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đẹp nhất nhé.
Xem thêm:
